Дымков, Богород ойыншықтары » Білімділер порталы
Атырау облысы,
Қызылқоға ауданы, Миялы селосы
Х. Досмұхамедұлы атындағы орта мектебінің
«Бейнелеу өнері және сызу» пәнінің мұғалімі Төкенова Жайнагүл
Сабақтың тақырыбы: Дымков, Богород ойыншықтары
Сабақтың мақсаты:
Білімділік: Дымков, Богород ойыншықтары туралы түсінік беру, ойыншықтардың материалдары, жасалу жолдарын түсіндіре отырып, осы ойыншықтарға тән өрнек элементтерін қағаз бетіне бейнелеуге үйрету.
Дамытушылық: Өрнек элементтерін салдыру арқылы оқушылардың бейнелеуге деген қызығушылығын арттыру.
Тәрбиелік: Оқушыларды эстетикалық талғамын қалыптастыру
Сабақтың түрі: Жаңа сабақ
Сабақтың әдісі: Түсіндіру, сұрақ-жауап, тест, суретті жұмбақ «ойлан, тап».
Пәнаралық байланыс: Тарих
Құрал-жабдықтары: Түрлі түсті бояулар, қарындаштар, өшіргіш, сурет дәптері
Сабақтың жоспары:
I Ұйымдастыру кезеңі (2 мин)
II Қайталау (5 мин)
III Жаңа сабақ (15 мин)
IV Сарамандық жұмыс (15 мин)
V Жаңа сабақты бекіту (5 мин)
VII Үйге тапсырма (1 мин)
Сабақтың барысы:
I Ұйымдастыру кезеңі
1. Оқушылармен амандасу
2. Сыныпта жоқ оқушыларды белгілеу
3. Оқушылардың құрал-жабдықтарын түгендеу
II Үй тапсырмасын сұрау
Керамика дегеніміз не?
Зергер деп кімді айтамыз?
Сәндік қолданбалы өнердің қандай түрлері бар?
Оюшы (өрнекші) деп кімді айтамыз?
Ою-өрнектің қандай түрлерін білесің?
III Жаңа сабақ
Дымков ойыншықтары. Қазақстан жерінде тұратын ұлттардың бірі – орыс халқының тамыры терең мәдениетіне тоқталып көрейік.
Дымков кәсіпшілігі – Ресейдегі саз балшықтан ойыншықтар жасайтын ең ірі орталық. Әрине, бұл сөссіз ең танымал және әйгілі кәсіпшіліктің түрі. Бұл кәсіпшілік Вятка деген ескі қалада орын тепкен.
Бұрын ерте заманда Вятка тұрғындары көктемде «Свистопляска» атты той жасайтын болған. Бұл мерекеге арнап көзешілер саз балшықтан жасалған ойыншық ысқырықтар, дөңгелек сылдырмақтар әзірленген. Кейінірек бұл кәсіп дами түсіп, көлемді өнеркәсіп пайда болды. Ойыншықтар арнайы пештер мен ошақтарда күйдіріліп жасалды. Сондықтан саз балшықтан жасалған бұл ойыншықтар Дымков ойыншықтар («Дымков» — түтін) деген атау алған.
Көзешілердің ойыншықтары әлі күнге өзінің оюларының анықтығы мен сұлулығын сақтап қалған. Көптеген элементтердің өзіндік мәні бар. Мысалы: көк түсті толқынды сызықтар – су, үзілген сызықтар – кесілген бөрененің дөңес шеті, ортасында жұлдызшасы бар шеңбер – Күн мен аспан денелері.
Дымков ойыншықтарының өзіне тән үндестіктегі бейнелерді деп су тасушы, күтушілер, гусарлар, үйректер, сиырлар, «Барыня» қуыршақтарын айтуға болады. Өрнектердің түстік қатары жылы және суық түстердің көп болуымен анықталады. Сары, қызғылт сары, қызыл түстер элементтерінің ашықтығы көк және жасыл түстердің азғана элементімен күшейе түседі.
Қазіргі таңда Дымков ойыншықтарын Вятка қаласының өзінде жасап шығарады. Ал қала шетіндегі көне Дымков өнеркәсібі ашық аспан астындағы мұражай болып тұр.
Қазір Дымков ойыншықтарын жасайтын көзешілердің бірқатар талапты шәкірттері бар. Бұл жерде дәстүрдің сақталу заңдылығы айқын көрінеді.
Богород ойыншығы. Ресей жеріндегі Сергиево-Посада қаласы маңында, биік таудың ортасын Богород атты село жайлаған. Ежелден бері село тұрғындары ағаштан жасалған ойыншықтар және мүсіндеу шығармашылығымен айналысқан. Тарихқа жүгінетін болсақ, богород ағаш ою кәсібі XVI – XVII ғасырларда пайда болған.
Богород ойыншықтары. Богород ойыншықтары мен мүсіндері ағаштың жұмсақ түрлерінен жасалынған. Жұмысқа арналған негізгі құралдар – балта, әр түрлі пышақтар.
Мүсіншілер өздерінің ойларын таза, боялмаған ағашқа сала білген. Бұл ойыншықтар арқылы біз орыс халқының өткен ғасырдағы өмірін көре аламыз. Мысалы: бикештер, шенеуніктер, гусарлар, шаруалар бейнесі.
Қазіргі заман талабына сай Богород селосында кәсіптік-техникалық мектеп бар. Оқу орны барлық қажетті механика-техникалық құралдармен жабдықталған. Тәжірибесі мол ұстаздар жас шәкірттерді үйретіп, өнер жолына баулиды.
Сарамандық жұмыс. Оқушылар Дымков ойыншықтарының өрнек элементтерін салады. Өрнектерді сала отырып, суретті жұмбақ, тест жұмыстары жүргізіледі.
Суретті жұмбақ «Ойлан, тап»
І Суретті жұмбақ «Ойлан тап»
«Ойлан, тап» суретті жұмбақтағы аңдар мен құстар атаулары:
Түлкі, піл, қоян, аққу, қолтырауын, аю, ит, бірқазан, тырна, үйрек, мысық, елік, құтан, буйвол.
Тест тапсырмасы
1. Богород ағаш ою кәсібі қай ғасырларда пайда болған?
А) XVI – XVII
в) XI – XII
с) XIX – XX
А) Жұмсақ ағаш
в) Саз балшық
с) қыш
3. Дымков ойыншықтары қай қалада жасап шығарылады?
А) Самара
в) Вятка
с) Ростов-на-Дону
4. Дымков ойыншықтары қандай материалдан жасалады?
А) Саз балшық
в) ағаш
с) металдан
Бекіту.
1. Дымков ойыншығы туралы не білесің?
2. Богород ойыншығы туралы не білесің?
Қорытынды, бағалау.
Үйге тапсырма: Дымков ойыншықтарын бейнелеп, өрнектерін салу.
Музей истории и современности «Дымковская игрушка»
Только точные совпадения
Точные совпадения только
Поиск по заголовку
Поиск по названию
Поиск по содержанию
Поиск по содержанию
Искать в отрывке
Скрытый
Скрытый
Скрытый
Скрытый
Скрытый
Моя информационная панель
- Профиль
- Фото
- Карта
- отзыва
- Связанный список
Дымковские игрушки, также известные как вятские или кировские игрушки, представляют собой лепные расписные глиняные фигурки людей и животных (иногда в виде свистульки). Это один из старинных русских народных художественных промыслов, который до сих пор существует в селе Дымково под Кировом (бывшая Вятка). Традиционно дымковские игрушки делают женщины.
Традиция изготовления свистулек в виде коня, всадника и птицы восходит к древним магическим ритуальным изображениям и связана с праздниками земледельческого календаря. В дальнейшем фигурки утратили свое магическое значение и превратились в игрушки для детей, изготовление которых станет художественным ремеслом. Вплоть до 20 века изготовление этой игрушки было приурочено к весенней ярмарке «свистулька». Первое письменное упоминание об этом событии относится к 1811 году, однако считается, что оно существовало около 400 лет, таким образом датируя историю дымковской игрушки как минимум XVII веком. Самые древние мотивы дымковской игрушки – звери и птицы. Однако дымковская игрушечная торговля известна прежде всего красочными фигурками гордых дворянских дам, толстых купчих, элегантных господ, доблестных гусар и группами фигурок, изображающих сцены из цирковой жизни и уличных базаров. Очаровательно живые и часто забавные персонажи игрушек наглядно представляют повседневную жизнь маленького русского городка 19 века.
В конце 19 века ремесло пришло в упадок, так как дымковские игрушки были вытеснены с рынка фабричными лепными гипсовыми статуэтками, имитировавшими фарфоровые изделия. Однако в советское время дымковский промысел был возрожден. В 1933 года организовали артель «Вятская игрушка», которая впоследствии превратилась в мастерскую Художественного фонда РСФСР. В наши дни дымковские игрушки известны как популярный российский сувенир.Сегодня:
Музей, открывшийся в 2011 году, расположен в одном здании с мастерскими. Его коллекция насчитывает более 700 предметов. Экспозиция представляет разные периоды развития ремесла. Здесь экспонировались очень простые и более сложные многофигурные игрушки, выполненные рядом мастеров. В музее также хранятся игрушки 19-20 куб.см. Здесь проходят временные выставки современных мастеров, мастер-классы и семинары по проблемам развития ремесел. Также в музее доступны экскурсии, фильмы о мастерах и ремеслах. В музейном магазине продаются работы современных мастериц.